Het Sieraad

Sidebar content	Main content
	Details Naam Het Sieraad Aantal afbeeldingen: 57 IntroductieHet Sieraad is een vrijstaand gebouw in Amsterdamse School-stijl aan de Postjesweg in de buurt De Baarsjes. Het biedt tegenwoordig als bedrijfsverzamelgebouw onderdak aan een diversiteit aan culturele organisaties en horeca. Het werd gebouwd door architect A.J. Westerman en de Dienst Publieke Werken voor de stad Amsterdam. AdresPostjesweg 1 Postcode(s)1057 DT PlaatsAmsterdam LandNederland Vervaardiger Arend Jan Westerman (Architect)‎ Publieke Werken (Architect)‎ Hildo Krop (Kunstenaar)‎ Datum1921 - 1924 Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd Huidige eigenaarDaalder Culinair Oorspronkelijke functieMiddelbare School Huidige functieRecreatiegebouw overig Type objectRijksmonument, Gebouw Monumentnummer527153 AchtergrondHet Sieraad werd gebouwd tussen 1921 en 1924 in opdracht van de Maatschappij voor den Werkenden Stand, in de stijl van de Amsterdamse School. De opening werd verricht door koningin Wilhelmina. Het moest als huisvesting dienen voor de Vierde Ambachtsschool onder leiding van ir. Maas Geesteranus. Het is versierd met beeldhouwwerken van stadsbeeldhouwer Hildo Krop. Hij vervaardigde de vier beelden op de gevel, die symbool staan voor de vakken die hier werden onderwezen: scheepsbouw, elektriciteit, hout- en metaalbewerking. In 1980 ging de Ambachtsschool eruit en kwam De Vakschool voor Edelsmeden en Uurwerktechniek erin. Deze vakschool hoorde bij het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) en heette het Zadkine College. Tegenwoordig staat het Sieraad in het centrum van wat destijds de drempel van een nieuwe stad (Plan West) was. Vandaar dat in het Bouwkundig Weekblad (1926) te lezen was: "Juist op de grens tusschen een stadsbuurt, die in zijn afstootelijke leelijke nuchterheid, den aan haar verbonden naam van den dichterlijken philosoof Kinker weinig eer aandoet, en het van nieuwe schoonheidszin getuigende z.g. Plan West, als een dorpelwachter aan de toegangspoort ligt de 4e Ambachtsschool." Architect Westerman werkte in opdracht van de afdeling Publieke Werken van de gemeente Amsterdam. Binnen Publieke Werken werden afzonderlijke architecten niet op een voetstuk geplaatst, maar werd de samenwerking tussen de bouwmeesters benadrukt. Opvallend is dat Westerman nog vrij aan het begin van de bouw van de school, in 1921, een ontslagverzoek indient bij Publieke Werken. Dat wordt maar gedeeltelijk ingediend. Hij moet voor een halve dagtaak in dienst blijven om de lopende projecten af te maken, waaronder de 4e Ambachtsschool en twee grotendeels gespiegelde schoolgebouwen in de P.L. Takstraat, die elders op deze site worden besproken. Na zijn ontslag bij Publieke Werken tekende Westerman nog honderden woningen in Amsterdam, onder meer in de Witte de Withstraat pal tegenover de 4e Ambachtsschool, maar vooral ook in de Rivierenbuurt. Leuk gegeven is dat in de Litouwse stad Kaunas in 1928 een appartementencomplex is gebouwd dat een kopie van Het Sieraad is. BeschrijvingHet perceel waarop architect A.J. Westerman de school heeft gebouwd is vijfhoekig van vorm en aan twee kanten omgeven door de Kostverlorenvaart. Het gebouw zelf vormt een stedenbouwkundig samenspel met de hoekgebouwen Baarsjesweg-Postjesweg en Witte de Withstraat-Postjesweg. Met z'n drieën staan zij met hun gezicht gekeerd naar een denkbeeldig middelpunt. Binnen deze drie hoeken is een hiërarchische hoogteverdeling die zorgt voor een bijzondere stedenbouwkundige situatie. Ondanks de verscheidenheid van de gebouwen vormen ze toch een eenheid, wat zeer kenmerkend is voor de Amsterdamse School. De ingang van het gebouw ligt in de punt van de driehoek die de voorgevel vormt. De driehoek is krom afgesneden waardoor een pleintje is ontstaan. De gebogen gevel heeft vier torentjes, waaruit vier smeedijzeren lampen steken. Bovenin bevindt zich een klok op een tinnen vlak; een kleine onderbreking op een verder streng gebouw. De metalen deur van de hoofdingang is versierd met een decoratie van smeedijzer. Boven de ingang hangt van oudsher een inscriptie in drie blokken gebeiteld. "Zonder moeite niets" staat er. Hiermee moest de schooljeugd tot hard werken worden aangezet. Aan beide kanten van de hoofdingang staan granieten beelden van Hildo Krop met verwijzingen naar de moderne ambachten waar de leerlingen straks mee te maken kunnen krijgen. De vrouw staat afgebeeld met bloemen; de man met een stoomlocomotief en een haventafereel met een stoomboot en een hijskraan. Curieus: de kraan is een olifant(!) aan het lossen cq laden. Volgens Krop-kenners duiden de taferelen aan de gevel met eskimo's, pinguïns en een ijsbeer waarschijnlijk op de verre reizen van de admiralen naar wie straten in de buurt van het gebouw zijn genoemd. In het gebouw is verder veelvuldig gebruik gemaakt van de twee belangrijkste Amsterdamse School-materialen; baksteen en gietijzer. Het gietijzer is niet alleen mooi aan de gevel te zien, maar bijvoorbeeld ook rijkelijk gebruikt aan de trap die uit de centrale hal naar boven leidt. Recente ontwikkelingenIn 2002 werd besloten om in 2004 het gebouw te renoveren. In de tussenliggende periode nam kunstenaarscollectief 'Het Voor Beeld' zijn intrek in de voormalige school. Als een van de meest succesvolle broedplaatsen van de stad bood 'Het Voor Beeld' allerlei activiteiten aan voor de buurt. In 2004 werd gestart met de renovatie. Het Sieraad is met behulp van Europese Urban-subsidies gerenoveerd. Het gebouw is volledig in de oude staat hersteld en in samenspraak met Monumentenzorg is de voormalige binnenplaats overkapt waardoor een licht atrium is ontstaan. De klok die aan de voorgevel hing was al voor de renovatie weggehaald. Hij bleek niet meer te herstellen. Alle smeedijzeren onderdelen op de gevel bleken ook niet meer te herstellen. De smeedijzeren ornamenten en lampen zijn van oude foto's nagemaakt en geplaatst. In 2019 verkocht Ymere het Sieraad aan Daalder Culinair. Bronnen Zonder moeite niets. Over het sieraad van De Baarsjes (Een uitgave van Ymere, Amsterdam 2007). Links Wikipedia Rijksmonumentenregister Het Sieraad Hildo Krop digitaal kenniscentrum Eventbranche.nl: Het verhaal achter de overname van Het Sieraad: 'dit is de real deal' Ingezonden door Anouk Miedema Professionele of persoonlijke bandEen meesterwerk van Westerman en van de Amsterdamse School, waaraan een hele goede en nuttige nieuwe bestemming is gegeven. Gerelateerde objecten

Naam

Het Sieraad

Aantal afbeeldingen: 57

IntroductieHet Sieraad is een vrijstaand gebouw in Amsterdamse School-stijl aan de Postjesweg in de buurt De Baarsjes. Het biedt tegenwoordig als bedrijfsverzamelgebouw onderdak aan een diversiteit aan culturele organisaties en horeca. Het werd gebouwd door architect A.J. Westerman en de Dienst Publieke Werken voor de stad Amsterdam.

AdresPostjesweg 1

Postcode(s)1057 DT

PlaatsAmsterdam

LandNederland

Vervaardiger Arend Jan Westerman (Architect)‎
Publieke Werken (Architect)‎
Hildo Krop (Kunstenaar)‎

Datum1921 - 1924

Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd

Huidige eigenaarDaalder Culinair

Oorspronkelijke functieMiddelbare School

Huidige functieRecreatiegebouw overig

Type objectRijksmonument, Gebouw

Monumentnummer527153

AchtergrondHet Sieraad werd gebouwd tussen 1921 en 1924 in opdracht van de Maatschappij voor den Werkenden Stand, in de stijl van de Amsterdamse School. De opening werd verricht door koningin Wilhelmina. Het moest als huisvesting dienen voor de Vierde Ambachtsschool onder leiding van ir. Maas Geesteranus. Het is versierd met beeldhouwwerken van stadsbeeldhouwer Hildo Krop. Hij vervaardigde de vier beelden op de gevel, die symbool staan voor de vakken die hier werden onderwezen: scheepsbouw, elektriciteit, hout- en metaalbewerking.

In 1980 ging de Ambachtsschool eruit en kwam De Vakschool voor Edelsmeden en Uurwerktechniek erin. Deze vakschool hoorde bij het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) en heette het Zadkine College.
Tegenwoordig staat het Sieraad in het centrum van wat destijds de drempel van een nieuwe stad (Plan West) was. Vandaar dat in het Bouwkundig Weekblad (1926) te lezen was: "Juist op de grens tusschen een stadsbuurt, die in zijn afstootelijke leelijke nuchterheid, den aan haar verbonden naam van den dichterlijken philosoof Kinker weinig eer aandoet, en het van nieuwe schoonheidszin getuigende z.g. Plan West, als een dorpelwachter aan de toegangspoort ligt de 4e Ambachtsschool."

Architect Westerman werkte in opdracht van de afdeling Publieke Werken van de gemeente Amsterdam. Binnen Publieke Werken werden afzonderlijke architecten niet op een voetstuk geplaatst, maar werd de samenwerking tussen de bouwmeesters benadrukt. Opvallend is dat Westerman nog vrij aan het begin van de bouw van de school, in 1921, een ontslagverzoek indient bij Publieke Werken. Dat wordt maar gedeeltelijk ingediend. Hij moet voor een halve dagtaak in dienst blijven om de lopende projecten af te maken, waaronder de 4e Ambachtsschool en twee grotendeels gespiegelde schoolgebouwen in de P.L. Takstraat, die elders op deze site worden besproken. Na zijn ontslag bij Publieke Werken tekende Westerman nog honderden woningen in Amsterdam, onder meer in de Witte de Withstraat pal tegenover de 4e Ambachtsschool, maar vooral ook in de Rivierenbuurt.

Leuk gegeven is dat in de Litouwse stad Kaunas in 1928 een appartementencomplex is gebouwd dat een kopie van Het Sieraad is.

BeschrijvingHet perceel waarop architect A.J. Westerman de school heeft gebouwd is vijfhoekig van vorm en aan twee kanten omgeven door de Kostverlorenvaart. Het gebouw zelf vormt een stedenbouwkundig samenspel met de hoekgebouwen Baarsjesweg-Postjesweg en Witte de Withstraat-Postjesweg. Met z'n drieën staan zij met hun gezicht gekeerd naar een denkbeeldig middelpunt. Binnen deze drie hoeken is een hiërarchische hoogteverdeling die zorgt voor een bijzondere stedenbouwkundige situatie. Ondanks de verscheidenheid van de gebouwen vormen ze toch een eenheid, wat zeer kenmerkend is voor de Amsterdamse School.

De ingang van het gebouw ligt in de punt van de driehoek die de voorgevel vormt. De driehoek is krom afgesneden waardoor een pleintje is ontstaan. De gebogen gevel heeft vier torentjes, waaruit vier smeedijzeren lampen steken. Bovenin bevindt zich een klok op een tinnen vlak; een kleine onderbreking op een verder streng gebouw. De metalen deur van de hoofdingang is versierd met een decoratie van smeedijzer. Boven de ingang hangt van oudsher een inscriptie in drie blokken gebeiteld. "Zonder moeite niets" staat er. Hiermee moest de schooljeugd tot hard werken worden aangezet.

Aan beide kanten van de hoofdingang staan granieten beelden van Hildo Krop met verwijzingen naar de moderne ambachten waar de leerlingen straks mee te maken kunnen krijgen. De vrouw staat afgebeeld met bloemen; de man met een stoomlocomotief en een haventafereel met een stoomboot en een hijskraan. Curieus: de kraan is een olifant(!) aan het lossen cq laden.

Volgens Krop-kenners duiden de taferelen aan de gevel met eskimo's, pinguïns en een ijsbeer waarschijnlijk op de verre reizen van de admiralen naar wie straten in de buurt van het gebouw zijn genoemd. In het gebouw is verder veelvuldig gebruik gemaakt van de twee belangrijkste Amsterdamse School-materialen; baksteen en gietijzer. Het gietijzer is niet alleen mooi aan de gevel te zien, maar bijvoorbeeld ook rijkelijk gebruikt aan de trap die uit de centrale hal naar boven leidt.

Recente ontwikkelingenIn 2002 werd besloten om in 2004 het gebouw te renoveren. In de tussenliggende periode nam kunstenaarscollectief 'Het Voor Beeld' zijn intrek in de voormalige school. Als een van de meest succesvolle broedplaatsen van de stad bood 'Het Voor Beeld' allerlei activiteiten aan voor de buurt.

In 2004 werd gestart met de renovatie. Het Sieraad is met behulp van Europese Urban-subsidies gerenoveerd. Het gebouw is volledig in de oude staat hersteld en in samenspraak met Monumentenzorg is de voormalige binnenplaats overkapt waardoor een licht atrium is ontstaan.

De klok die aan de voorgevel hing was al voor de renovatie weggehaald. Hij bleek niet meer te herstellen. Alle smeedijzeren onderdelen op de gevel bleken ook niet meer te herstellen. De smeedijzeren ornamenten en lampen zijn van oude foto's nagemaakt en geplaatst.

In 2019 verkocht Ymere het Sieraad aan Daalder Culinair.

Bronnen

Zonder moeite niets. Over het sieraad van De Baarsjes (Een uitgave van Ymere, Amsterdam 2007).

Links

Wikipedia

Rijksmonumentenregister

Het Sieraad

Hildo Krop digitaal kenniscentrum

Eventbranche.nl: Het verhaal achter de overname van Het Sieraad: 'dit is de real deal'

Ingezonden door Anouk Miedema

Professionele of persoonlijke bandEen meesterwerk van Westerman en van de Amsterdamse School, waaraan een hele goede en nuttige nieuwe bestemming is gegeven.

Gerelateerde objecten

Details

Het Sieraad