Details
Naam
Willems Hoek, Dr. Schuitstraat 16, Beverwijk
Aantal afbeeldingen: 24
IntroductieEen weinig bekend Amsterdamse School-juweel in Beverwijk. Was de architect ook echt de architect?
AdresDr. Schuitstraat 16
Postcode(s)1942 AC
PlaatsBeverwijk
LandNederland
Vervaardiger A. Boots (Architect)
Datum1922 - 1923
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Opdrachtgever W.P.G. Stoutenbeek
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieVilla
Huidige functieVilla
Type objectGebouw, Gemeentelijk monument
AchtergrondDeze villa met bijbehorende schuur is in 1922-1923 ontworpen door architect A. Boots in opdracht van W.P.G. (Willem) Stoutenbeek. Hoewel de tekeningen en de vergunningen duidelijk de naam van A. Boots en ook J. Boots vermelden, is er een aanwijzing dat het ontwerp niet van Boots is maar van architect Chris Bartels uit Driehuis. Het pand wordt namelijk gemeld in de oeuvrelijst van Bartels in Het Bouwbedrijf van 13 februari 1931. De tweede aanwijzing die in zijn richting wijst, is een ontwerptekening van een landhuis die in mei 1928 in het Bloemendaalsch Weekblad werd gepubliceerd. De voorgevel van het ontwerp komt behoorlijk overeen met Willems Hoek. De derde aanwijzing ligt in de kwaliteit van het ontwerp. Voor zover bekend waren A. en J. Boots meer aannemers dan architecten. Het is enigszins onwaarschijnlijk dat zij een ontwerp van deze kwaliteit hebben kunnen afleveren.
Naar aanleiding van een kleine gevelwijziging voorafgaand aan de bouw werd de vergunning opnieuw verleend in 1923. In 1946 is de rechter zijgevel gewijzigd als gevolg van het samenvoegen van keuken en bijkeuken tot één grote ruimte. Het kleine raam van de bijkeuken is bij die gelegenheid vergroot. Ook zijn toen de vier kleine raampjes met glas-in-lood van de hal en wc samengevoegd tot één langwerpig venster, wat weer later (1970?) is vergroot tot één groot venster. De schuur/garage is in 1927 vergroot en nogmaals uitgebreid met een (buiten de bescherming vallende) aanbouw in latere periode.
Dr. Schuitstraat 16 met bijbehorende garage geldt als gemeentelijk monument. Het heeft historisch-stedenbouwkundige waarde door de verwijzing naar de historische en ruimtelijke ontwikkelingen langs de Dr. Schuitstraat en nabije omgeving waar vanaf 1900, in het toenmalige buurschap Wijk aan Zee en Duin, een ruim opgezette villabuurt verrijst. Het pand heeft ensemblewerking omdat het een wezenlijk en onlosmakelijk onderdeel vormt van de individueel vormgegeven villa- en woonhuisbebouwing in de buurt. De villa is beeldbepalend gesitueerd. De villa heeft verder architectuurhistorische waarde als vertegenwoordiger van het zogenoemde landhuistype dat na 1918 in de mode kwam en hier gepaard gaat met architectonische kenmerken uit de Amsterdamse School.
Naar aanleiding van een kleine gevelwijziging voorafgaand aan de bouw werd de vergunning opnieuw verleend in 1923. In 1946 is de rechter zijgevel gewijzigd als gevolg van het samenvoegen van keuken en bijkeuken tot één grote ruimte. Het kleine raam van de bijkeuken is bij die gelegenheid vergroot. Ook zijn toen de vier kleine raampjes met glas-in-lood van de hal en wc samengevoegd tot één langwerpig venster, wat weer later (1970?) is vergroot tot één groot venster. De schuur/garage is in 1927 vergroot en nogmaals uitgebreid met een (buiten de bescherming vallende) aanbouw in latere periode.
Dr. Schuitstraat 16 met bijbehorende garage geldt als gemeentelijk monument. Het heeft historisch-stedenbouwkundige waarde door de verwijzing naar de historische en ruimtelijke ontwikkelingen langs de Dr. Schuitstraat en nabije omgeving waar vanaf 1900, in het toenmalige buurschap Wijk aan Zee en Duin, een ruim opgezette villabuurt verrijst. Het pand heeft ensemblewerking omdat het een wezenlijk en onlosmakelijk onderdeel vormt van de individueel vormgegeven villa- en woonhuisbebouwing in de buurt. De villa is beeldbepalend gesitueerd. De villa heeft verder architectuurhistorische waarde als vertegenwoordiger van het zogenoemde landhuistype dat na 1918 in de mode kwam en hier gepaard gaat met architectonische kenmerken uit de Amsterdamse School.
BeschrijvingHet ontwerp is georiënteerd op de agrarische Gooise bouwkunst met elementen van de Amsterdamse School. Boots en/of Bartels moeten bekend zijn geweest met villa's in Het Gooi en in Park Meerwijk in Bergen. Het in landelijke stijl gebouwde villatype, het zogenoemde landhuis, kwam na de Eerste Wereldoorlog sterk in de mode. Het wordt gekenmerkt door een rieten kap met onregelmatige hoogte van de kapvoet en glooiende killen boven de dakkapellen. Kenmerkend voor de Amsterdamse School-stijl bij het ontwerp in Beverwijk zijn de plasticiteit van gevels en kapvorm, het decoratief toegepaste metselwerk en de houten gevelbekleding met geschubde, geprofileerde hoeken. Het balkon is voorzien van, onder meer, druppelvormige ornamenten (niet zichtbaar vanaf de straat) en ook onder de rietkap aan de voorkant (wel zichtbaar vanaf de straat) hangen druppelachtige ornamenten.
Ten tijde van de bouw was het grondstuk rechts van het huis onbebouwd. Het huis stond daadwerkelijk op een hoek, vandaar de naam.
De villa heeft een samengestelde plattegrond en bestaat uit één bouwlaag met kap- en vlieringverdieping onder een samengesteld mansardedak dat met riet gedekt is. De nokrichting staat evenwijdig aan de Dr. Schuitstraat. Het voordakschild heeft een steekkap met wolfseind. De dakschilden tellen verschillende aangekapte dakkapellen. Aan de straatzijde zijn in de topgevel twee smalle staande lichtstroken aangebracht. Op de nok staat een gemetselde schoorsteen.
De gevels zijn gemetseld in een donkerrode baksteen in Noors verband met een verdiepte voeg. De plint is gemetseld in een staande baksteen die afgesloten wordt door een uitkragende laag van twee lagenmaten. Onder de ramen die gevat zijn in brede kozijnen zitten geprofileerde loodslabben.
Alle gevels zijn plastisch vormgegeven en verschillend van verschijningsvorm. De voorgevel (N) heeft links een risaliet. Hierboven zit een van hoog opgaand metselwerk voorziene steekkap die ter weerszijden voorzien is van een zwart geteerde, gepotdekselde gevelbekleding die langs de goten en op de hoeken geschubde ornamenten heeft. Het brede dakoverstek is aan de onderzijde afgewerkt met hout. Het houtwerk zet zich links de hoek om en vormt daar de betimmerde omlijsting van het in de linker zijgevel aanwezige balkon van de verdieping. De risaliet bezit centraal op de begane grond en op de verdieping een venster met gekoppelde ramen. Links en rechts hiervan zit op de begane grond een smaller staand venster. Het gevelvlak boven de begane grond draagt in metalen letters het opschrift Willems Hoek.
De hoofdentree bevindt zich in de rechter zijgevel en bestaat uit een tweedelige, rijk bewerkte deur met in het bovendeel een paraboolvormig gesneden raam. De entree is via een gemetselde, driedelige stoep bereikbaar. Boven de entree zit een rechthoekige, decoratief gesneden luifel. Rechts in deze zijgevel zit een groot vierkant kozijn, aangebracht in 1946. Centraal op de verdieping van de zijgevel een staand negenruits raam. De stoep bij de entree is naar achteren doorgemetseld en vormt daar een terras. Rechts tegen deze gevel zit een smalle verbindingsmuur met poort naar de achtertuin. De verbindingsmuur zet zich om de hoek naar de garage door.
De gemetselde garage bestaat uit één bouwlaag met vliering onder een zadeldak met ongelijke schilden dat eveneens met riet is gedekt. De voorgevel heeft een overheaddeur van latere datum en een liggend venster in de top. In het aangekapte deel van latere datum zit een loopdeur.
Ten tijde van de bouw was het grondstuk rechts van het huis onbebouwd. Het huis stond daadwerkelijk op een hoek, vandaar de naam.
De villa heeft een samengestelde plattegrond en bestaat uit één bouwlaag met kap- en vlieringverdieping onder een samengesteld mansardedak dat met riet gedekt is. De nokrichting staat evenwijdig aan de Dr. Schuitstraat. Het voordakschild heeft een steekkap met wolfseind. De dakschilden tellen verschillende aangekapte dakkapellen. Aan de straatzijde zijn in de topgevel twee smalle staande lichtstroken aangebracht. Op de nok staat een gemetselde schoorsteen.
De gevels zijn gemetseld in een donkerrode baksteen in Noors verband met een verdiepte voeg. De plint is gemetseld in een staande baksteen die afgesloten wordt door een uitkragende laag van twee lagenmaten. Onder de ramen die gevat zijn in brede kozijnen zitten geprofileerde loodslabben.
Alle gevels zijn plastisch vormgegeven en verschillend van verschijningsvorm. De voorgevel (N) heeft links een risaliet. Hierboven zit een van hoog opgaand metselwerk voorziene steekkap die ter weerszijden voorzien is van een zwart geteerde, gepotdekselde gevelbekleding die langs de goten en op de hoeken geschubde ornamenten heeft. Het brede dakoverstek is aan de onderzijde afgewerkt met hout. Het houtwerk zet zich links de hoek om en vormt daar de betimmerde omlijsting van het in de linker zijgevel aanwezige balkon van de verdieping. De risaliet bezit centraal op de begane grond en op de verdieping een venster met gekoppelde ramen. Links en rechts hiervan zit op de begane grond een smaller staand venster. Het gevelvlak boven de begane grond draagt in metalen letters het opschrift Willems Hoek.
De hoofdentree bevindt zich in de rechter zijgevel en bestaat uit een tweedelige, rijk bewerkte deur met in het bovendeel een paraboolvormig gesneden raam. De entree is via een gemetselde, driedelige stoep bereikbaar. Boven de entree zit een rechthoekige, decoratief gesneden luifel. Rechts in deze zijgevel zit een groot vierkant kozijn, aangebracht in 1946. Centraal op de verdieping van de zijgevel een staand negenruits raam. De stoep bij de entree is naar achteren doorgemetseld en vormt daar een terras. Rechts tegen deze gevel zit een smalle verbindingsmuur met poort naar de achtertuin. De verbindingsmuur zet zich om de hoek naar de garage door.
De gemetselde garage bestaat uit één bouwlaag met vliering onder een zadeldak met ongelijke schilden dat eveneens met riet is gedekt. De voorgevel heeft een overheaddeur van latere datum en een liggend venster in de top. In het aangekapte deel van latere datum zit een loopdeur.
InterieurIn het interieur herinnert niets meer aan de bouwtijd, met uitzondering van de blankhouten leuning van de trap. Mogelijk bevindt de originele balustrade van de trap zich nog achter de betimmering. De indeling van het huis is op diverse plaatsen volledig gewijzigd.
Recente ontwikkelingenHet pand met bijbehorende garage is overwegend gaaf bewaard gebleven, maar op onderdelen aangetast. Zo zijn alle kozijnen vernieuwd en is de oorspronkelijke indeling ervan verdwenen. In 1970 is de (buiten de bescherming vallende) achtergevel gewijzigd, waarbij deze een éénlaagse aanbouw kreeg.
Bronnen
Gemeentelijke Monumentenlijst Beverwijk
Bouwdossier Noord-Hollands Archief, Haarlem
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk kwam dit huis op het spoor tijdens mijn zoektocht naar huizen van Bartels. Met dank aan de bewoners voor de mogelijkheid om foto's te maken.
Gerelateerde objecten