Details
Naam
Blok Maasstraat-Dongestraat, Amsterdam
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
Aantal afbeeldingen: 33
IntroductieEen groot blok aan maar liefst vier straten, van de architect Lau Peters.
AdresMaasstraat 34-68, Geulstraat 2-8, Dongestraat 1-23, Deurloostraat 3-7
Postcode(s)1078 HL
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Lau Peters (Architect)
Datum1927 - 1928
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverParticuliere opdrachtgever
Huidige eigenaarStadgenoot
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / winkels
Type objectBlok
AchtergrondIn het Stadsarchief bevinden zich meerdere ontwerptekeningen uit 1927 waaruit blijkt dat er gebouwd werd op vijf percelen aan de Maasstraat en de Dongestraat in opdracht van PABA en PABA I. De tekeningen maken deel uit van het archief van architectenburo Baanders en zijn in sommige gevallen voorzien van de naam van Peters.
BeschrijvingDit omvangrijke blok ligt aan vier straten en heeft meer dan vier gezichten. De hoofdgevel aan de Maasstraat wordt links gemarkeerd door een vierkante toren met blinde opbouw (vergelijkbaar met de toren die Peters ontwierp voor zijn blok aan de Beethovenstraat). Onderin de toren bevindt zich een boogvormige portiek met stenen trap, de nummers 66-68. De gevel rechts hiervan strekt zich licht ingebogen (concaaf) uit naar de Deurloostraat. Opvallend zijn hier onder meer de per vier gegroepeerde voordeuren, de met houten accenten verrijkte kozijnen op de eerste en tweede verdieping, evenals de doorlopende kozijnen op de derde verdieping.
De gevel aan de Deurloostraat wordt gekenmerkt door diepe portieken, die van licht worden voorzien door een spleet in de bakstenen, waaronder een soort grindtegel is aangebracht als afdakje. De hoek van de Deurloostraat met de Dongestraat is voorzien van een bakstenen uitbouwtje op de begane grond, die aan erker doet denken. De Dongestraat strekt zich in tegenstelling tot de Maasstraat licht uitgebogen (convex) uit naar de Geulstraat en weerspiegelt daarmee de grote ingebogen gevel van het tegenoverliggende scholencomplex (architect Lansdorp). Opvallend aan deze gevel zijn vooral de portieken die van een ornament zijn voorzien dat het midden houdt tussen een portiekrooster en een object. Het hele complex vindt als het ware een hoogtepunt op de hoek van de Dongestraat en de Geulstraat, waar een toren een vrijwel exacte kopie van de tegenoverliggende toren van het scholencomplex vormt. De gevel in de Geulstraat herhaalt de portieken met de ornamenten uit de Dongestraat.
De gevel aan de Deurloostraat wordt gekenmerkt door diepe portieken, die van licht worden voorzien door een spleet in de bakstenen, waaronder een soort grindtegel is aangebracht als afdakje. De hoek van de Deurloostraat met de Dongestraat is voorzien van een bakstenen uitbouwtje op de begane grond, die aan erker doet denken. De Dongestraat strekt zich in tegenstelling tot de Maasstraat licht uitgebogen (convex) uit naar de Geulstraat en weerspiegelt daarmee de grote ingebogen gevel van het tegenoverliggende scholencomplex (architect Lansdorp). Opvallend aan deze gevel zijn vooral de portieken die van een ornament zijn voorzien dat het midden houdt tussen een portiekrooster en een object. Het hele complex vindt als het ware een hoogtepunt op de hoek van de Dongestraat en de Geulstraat, waar een toren een vrijwel exacte kopie van de tegenoverliggende toren van het scholencomplex vormt. De gevel in de Geulstraat herhaalt de portieken met de ornamenten uit de Dongestraat.
InterieurAfgaande op de ontwerptekeningen bestonden de oorspronkelijke interieurs uit een hal, een kamer en-suite verbonden met een zijkamer aan de voorzijde, vermoedelijk met schuifdeuren gescheiden van de woonkamer, een keuken en een slaapkamer aan de achterzijde. Verder waren de woningen voorzien van een wc, douche en veranda.
Recente ontwikkelingenHet blok is (vermoedelijk gedeeltelijk) in bezit van Stadgenoot. Hoewel het eenheid uitstraalt, is die verloren gegaan waar het gaat om de doorlopende kozijnen op de derde verdieping. Deze hebben in het rechter deel van de Maasstraat fraaie ladderramen, maar de ladders zijn aan de overige zijden weggehaald, wat het aanzicht aantast. Ook zijn de kozijnen van de verdiepingen in het rechter deel van de Maasstraat het rijkst gedetailleerd en op overige plaatsen vervangen door doorsnee kozijnen (gelukkig wel van hout). De overstek op de toren in de Maasstraat lijkt niet oorspronkelijk, maar was al in 1940 aanwezig, getuige een foto in het Stadsarchief. Op de ontwerptekeningen is enig smeedwerk aan de gevel te zien; onbekend is of dit ook is vervaardigd.
Bronnen
Beeldbank Stadsarchief.
G. Bolhuis, Atlas Gordel 20-40.
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk vind dit het mooiste ontwerp van Peters. Jammer dat de eenheid van het blok bij renovaties is aangetast.
Gerelateerde objecten