Details
Name
Klok Michel de Klerk
Number of images: 10
IntroductionEen inmiddels iconisch ontwerp van Michel de Klerk.
Object typeKlok / uurwerk
Creator Michel de Klerk (Kunstenaar)
Production date1914
MaterialHout (esdoorn)
ClientH.F. Veerhoff–Kothe
Current ownerStedelijk Museum Amsterdam
BackgroundDe Klerk ontwierp de klok in 1914, waarschijnlijk voor mevrouw Veerhoff-Kothe, voor wie hij aan Villa Bileken in Hilversum werkte. Uiteindelijk is hij in bezit gekomen van fotograaf Bernard Eilers en figureert hij op een reclamefoto voor Philips, die Eilers in zijn eigen interieur had gemaakt. De Klerk en Eilers kenden elkaar; Eilers was immers de man die vele Amsterdamse School ontwerpen prachtig vastlegde. Wie het ontwerp heeft uitgevoerd is niet bekend, maar het zou meubelmaker/ houtsnijder Willem Rädecker, kunnen zijn, de broer van John.
In 2010 dook de klok op in het BBC-programma The Antiques Road Show en kon men uiteindelijk in contact komen met de eigenaresse, de in Engeland woonachtige kleindochter van Eilers. Het Stedelijk Museum schafte vervolgens de klok aan. Het was een van de pronkstukken tijdens de tentoonstelling 'Wonen in de Amsterdamse School' in het Stedelijk in 2016. De klok sierde tevens het gelijknamige boek en de publiciteitsposters.
In 2010 dook de klok op in het BBC-programma The Antiques Road Show en kon men uiteindelijk in contact komen met de eigenaresse, de in Engeland woonachtige kleindochter van Eilers. Het Stedelijk Museum schafte vervolgens de klok aan. Het was een van de pronkstukken tijdens de tentoonstelling 'Wonen in de Amsterdamse School' in het Stedelijk in 2016. De klok sierde tevens het gelijknamige boek en de publiciteitsposters.
DescriptionDe vrij forse klok van massief esdoornhout meet 50 x 28,5 x 16,4 cm en bestaat uit een grote druppelvorm met geribbelde randen. In de top zien we twee elementen die de tijd symboliseren: aan de achterzijde slakkenogen, voorop een klein kala-kopje. Dit monsterkopje symboliseert in de Hindoeïstische en Boeddhistische iconografie onder meer de tijd. Zo zien we – zoals Frans van Burkom vrij associeert in zijn artikel over de klok – 'een naar voren kijkende kala-kop, de dood tegemoet en een naar achteren kijkende slak, het langzaam afgelegde levenspad beziend.'
De klok heeft expressieve cijfers. Met name de 8 en de 12 zijn bijzonder fantasievol. De smeedijzeren wijzers zijn slingerend van vorm. Twee kleine 'vleugeltjes' of armpjes steken aan weerszijden uit, ter hoogte van de onderzijde van de cijfers. Hierin staat het jaartal 1914 vermeld. Op de ontwerptekening stond de datering – 1915 – nog aangegeven op het onderstel. De sleden van het onderstel zien we in latere meubelontwerpen van De Klerk terugkeren.
De klok heeft expressieve cijfers. Met name de 8 en de 12 zijn bijzonder fantasievol. De smeedijzeren wijzers zijn slingerend van vorm. Twee kleine 'vleugeltjes' of armpjes steken aan weerszijden uit, ter hoogte van de onderzijde van de cijfers. Hierin staat het jaartal 1914 vermeld. Op de ontwerptekening stond de datering – 1915 – nog aangegeven op het onderstel. De sleden van het onderstel zien we in latere meubelontwerpen van De Klerk terugkeren.
Sources
Frans van Burkom, 'Janus schaatst – Michel de Klerk ontwerpt een tafelklok'. In: Wonen in de Amsterdamse School. Ontwerpen voor het interieur 1910-1930 (Uitgeverij Thoth 2016).
Links
Submitted by Marcel Westhoff
Professional or personal relationLeuk om de klok, na de tentoonstelling in het Stedelijk in 2016, terug te zien in Museum Het Schip!
Related objects