Details
Naam
Sint Josephkerk, Roosendaal
Aantal afbeeldingen: 39
IntroductieDe Sint Josephkerk wordt gezien als de eerste grote opdracht van Jacques Hurks, de Roosendaalse architect die met name in de jaren 20 van de vorige eeuw veel gebouwen heeft ontworpen in Amsterdamse School-stijl.
AdresSint Josephsstraat 4
Postcode(s)4703 CW
PlaatsRoosendaal
LandNederland
Vervaardiger Jacques Hurks (Architect)
Marinus Vergouwen (Architect)
Jan Eloy Brom (Kunstenaar)
Marinus Vergouwen (Architect)
Jan Eloy Brom (Kunstenaar)
Datum1923 - 1924
Huidige staatGerealiseerd
OpdrachtgeverPastoor H. J. A. van Mierlo
Huidige eigenaarSint Norbertusparochie
Oorspronkelijke functieKerk
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer517266
AchtergrondAls gevolg van de ontwikkelingen van het spoor kreeg Roosendaal een groot spoorwegstation naar België en was er een enorme groei van de bevolking in de tweede helft van de negentiende eeuw. Het bisdom vertrouwde de stichting van nieuwe parochies toe aan de redemptoristen. Daartoe was in 1917 grond aangekocht in Burgerhout, maar door de eerste wereldoorlog kon men nog niet met de bouw van het kerkgebouw beginnen.
Op 27 februari 1923 kreeg pastoor H.J.A. van Mierlo de opdracht om een parochie te stichten, die hij toewijdde aan de Heilige Joseph. De architecten Marinus Vergouwen (1858-1948) en Jacques Hurks (1890-1977) kregen de opdracht om een koepelkerk te ontwerpen die er vanaf de straat niet als zodanig uitzag. Pastoor van Mierlo wilde de voorgevel van de kerk naar de Burgerhoutsestraat richten, maar omdat twee families weigerden om de grond te verkopen moest de kerk een andere oriëntatie krijgen en moest deze te dicht bij de straat worden gebouwd.
José Nooteboom (Hurks Genootschap) schrijft: 'Over de Sint Josephkerk vertelde mijn vader de volgende anekdote: Toen de koepel (met de grote overspanning zonder pilaren!) gebouwd was, durfden de bouwvakkers het niet aan om het houten frame onder het gewelf vandaan te halen. Hurks schijnt toen zelfverzekerd op een stoel in het midden onder de koepel te zijn gaan zitten en heeft gezegd: "Zo, haal het nu maar weg."'
Op 27 februari 1923 kreeg pastoor H.J.A. van Mierlo de opdracht om een parochie te stichten, die hij toewijdde aan de Heilige Joseph. De architecten Marinus Vergouwen (1858-1948) en Jacques Hurks (1890-1977) kregen de opdracht om een koepelkerk te ontwerpen die er vanaf de straat niet als zodanig uitzag. Pastoor van Mierlo wilde de voorgevel van de kerk naar de Burgerhoutsestraat richten, maar omdat twee families weigerden om de grond te verkopen moest de kerk een andere oriëntatie krijgen en moest deze te dicht bij de straat worden gebouwd.
José Nooteboom (Hurks Genootschap) schrijft: 'Over de Sint Josephkerk vertelde mijn vader de volgende anekdote: Toen de koepel (met de grote overspanning zonder pilaren!) gebouwd was, durfden de bouwvakkers het niet aan om het houten frame onder het gewelf vandaan te halen. Hurks schijnt toen zelfverzekerd op een stoel in het midden onder de koepel te zijn gaan zitten en heeft gezegd: "Zo, haal het nu maar weg."'
BeschrijvingDe Sint Josephkerk is een driebeukige kruiskerk met een hoog middenschip onder zadeldak en driezijdig gesloten transeptarmen onder omlopende schilddaken. Een zevenzijdig gesloten lagere absis onder omlopend dak met een geknikte rand geflankeerd door zijkapellen. Links van de voorgevel een vierkante klokkentoren met achthoekige opbouw met wijzerplaten, bekroond door een spits.
De toren heeft over bijna de volle hoogte smalle verdiepte vlakken. Rechts een kleinere achthoekige traptoren, eveneens bekroond door een spits. Deze toren wordt geleed door lisenen. De zijgevels en absis hebben steunberen. De kerk is uitgevoerd in baksteen en rijk voorzien van siermetselwerk. De daken zijn gedekt met verbeterde Hollandse pannen. De ingang ligt in een rondboogportaal met erbovenop een gothisch tintje: een zogeheten wimberg - een driehoek die de boog afdekt. Aan weerszijden daarvan zijn kleinere rechthoekige ingangsportalen gemaakt. Portalen en topgevel zijn voorzien van siermetselwerk.
Midden in de voorgevel bevindt zich een groot paraboolvormig raam met bakstenen tracering, gevuld met glas in lood. Ramen met een vergelijkbare vormgeving maar in een kleinere uitvoering zijn in het transept aangebracht. De zijgevels zijn voorzien van rondboogramen, gevuld met glas-in-lood. In de torens smalle staande ramen, bij de klokkentoren in de verdiepte sleuven gelegen. Ook de absis heeft smalle rondboogramen met glas in lood.
De toren heeft over bijna de volle hoogte smalle verdiepte vlakken. Rechts een kleinere achthoekige traptoren, eveneens bekroond door een spits. Deze toren wordt geleed door lisenen. De zijgevels en absis hebben steunberen. De kerk is uitgevoerd in baksteen en rijk voorzien van siermetselwerk. De daken zijn gedekt met verbeterde Hollandse pannen. De ingang ligt in een rondboogportaal met erbovenop een gothisch tintje: een zogeheten wimberg - een driehoek die de boog afdekt. Aan weerszijden daarvan zijn kleinere rechthoekige ingangsportalen gemaakt. Portalen en topgevel zijn voorzien van siermetselwerk.
Midden in de voorgevel bevindt zich een groot paraboolvormig raam met bakstenen tracering, gevuld met glas in lood. Ramen met een vergelijkbare vormgeving maar in een kleinere uitvoering zijn in het transept aangebracht. De zijgevels zijn voorzien van rondboogramen, gevuld met glas-in-lood. In de torens smalle staande ramen, bij de klokkentoren in de verdiepte sleuven gelegen. Ook de absis heeft smalle rondboogramen met glas in lood.
InterieurHet interieur kent grote overspanningen met rondbogen. De viering heeft een bakstenen gewelf, ook schip en transept hebben gemetselde gewelven. Wanden hebben een tweedelige opstand, uitgevoerd in schoon metselwerk. Scheibogen en pijlers zijn voorzien van siermetselwerk. De vloer is betegeld met rode en zwarte tegels. Delen van de wanden in het koor, transept en triomfboog zijn met voorstellingen van onder andere de Annunciatie en Het Laatste Avondmaal beschilderd.
Een gemetselde preekstoel, in de stijl van de kerk maakt deel uit van het interieur. De firma Cuypers uit Roermond heeft het hoofdaltaar uitgevoerd en is bekleed met diverse marmersoorten. Op de bronzen tombe aanbidden Maria en Jozef het Christuskind. De deuren van het tabernakel zijn versierd met twee engelen. Aan weerszijden staan vier houten engelen. De vloer voor het altaar is fraai uitgewerkt met tegels in een patroon typisch voor de Amsterdamse school. Opvallend zijn de godslamp in gebronsd koper en de centrale lamp in de koepel. De schilderingen die samen de kruisweg van Jezus Christus afbeelden dateren uit 1935.
De godslamp en lichtkroon in de koepel, beide van gebronsd koper, zijn naar een ontwerp van de Utrechtse edelsmid Jan Eloy Brom en vervaardigd door de firma P.G. Duchateau.
Een gemetselde preekstoel, in de stijl van de kerk maakt deel uit van het interieur. De firma Cuypers uit Roermond heeft het hoofdaltaar uitgevoerd en is bekleed met diverse marmersoorten. Op de bronzen tombe aanbidden Maria en Jozef het Christuskind. De deuren van het tabernakel zijn versierd met twee engelen. Aan weerszijden staan vier houten engelen. De vloer voor het altaar is fraai uitgewerkt met tegels in een patroon typisch voor de Amsterdamse school. Opvallend zijn de godslamp in gebronsd koper en de centrale lamp in de koepel. De schilderingen die samen de kruisweg van Jezus Christus afbeelden dateren uit 1935.
De godslamp en lichtkroon in de koepel, beide van gebronsd koper, zijn naar een ontwerp van de Utrechtse edelsmid Jan Eloy Brom en vervaardigd door de firma P.G. Duchateau.
Recente ontwikkelingenTussen 1966 en 1977 werd de kerk gerestaureerd, daarbij werden onder andere de glas-in-loodramen bij het hoofdportaal vernieuwd. Tussen 2010 en 2011 werd de kerk opnieuw gerestaureerd met behulp van giften van - onder andere - de provincie Noord-Brabant, de Stichting Pastorale Zorg, het speciale Missiefonds Sint Josephkerk, de Stichting Katholieke Noden, het Prins Bernhard Cultuurfonds en een groot aantal particuliere sponsoren. Bij deze restauratie werden het dak, de torenspits, het metsel- en voegwerk, de goten en de afvoeren hersteld.
Ingezonden door Sjaak Kools
Gerelateerde objecten