Details
Naam
Singel 46-48, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 49
IntroductieKarakteristiek grachtenpand van Adriaan Moen, waarbij het metselwerk van de hoekoplossing een voorstudie lijkt voor die van het voormalige hoofdkantoor van Gerzon verderop aan de Singel.
AdresSingel 46-48
Postcode(s)1015 AB
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Adriaan Moen (Architect)
Willem Bogtman (Kunstenaar)
H.J. Winkelman (Kunstenaar)
Willem Bogtman (Kunstenaar)
H.J. Winkelman (Kunstenaar)
Datum1918 - 1920
Huidige staatGerealiseerd
Oorspronkelijke functieBedrijfsgebouw
Huidige functieBedrijfsverzamelgebouw
Type objectGemeentelijk monument, Gebouw
Monumentnummer0363/WN0771
AchtergrondOp de hoek van de Singel en de Roomolenstraat bevindt zich dit opvallende pand. Opvallend, omdat het qua stijl afsteekt bij de omringende, ‘klassieke’ grachtenpanden. (Als de aandacht van de kijker tenminste daarop gericht is, en niet op de imposante Koepelkerk aan de overkant!) Een opmerkelijk detail uit het bouwdossier van dit pand is dat het plan bestond om de bebouwing door te laten lopen tot aan de Langestraat. Dat is nooit uitgevoerd.
Het bedrijfspand is gebouwd voor confectiebedrijf N.V. Nederlandsche Confectiefabriek v/h A. Cohen & Co., ook bekend als Necofa. Het bedrijf deed ook zaken met de firma Gerzon, waar architect Adriaan Moen eerder voor had gewerkt. Bij de bouw bleef de gevel en het hekwerk van het bestaande pand aan de Roomolensteeg behouden. (Het is nu Rijksmonument #5269). In 1943 verdwijnt de joodse firma uit Singel 46/48 - datzelfde jaar koopt Gerrit Meinen met zijn firma Bercofa (Berlijnse Confectie Fabriek) de panden. De Rijkspostspaarbank heeft tussen 1962 en 1972 nog in het gebouw gezeten, waarna het - na vier jaar leegstand - in 1976 gekraakt werd. Het werd toen naast woonplek ook een buurthuis en is later gelegaliseerd.
Het bedrijfspand is gebouwd voor confectiebedrijf N.V. Nederlandsche Confectiefabriek v/h A. Cohen & Co., ook bekend als Necofa. Het bedrijf deed ook zaken met de firma Gerzon, waar architect Adriaan Moen eerder voor had gewerkt. Bij de bouw bleef de gevel en het hekwerk van het bestaande pand aan de Roomolensteeg behouden. (Het is nu Rijksmonument #5269). In 1943 verdwijnt de joodse firma uit Singel 46/48 - datzelfde jaar koopt Gerrit Meinen met zijn firma Bercofa (Berlijnse Confectie Fabriek) de panden. De Rijkspostspaarbank heeft tussen 1962 en 1972 nog in het gebouw gezeten, waarna het - na vier jaar leegstand - in 1976 gekraakt werd. Het werd toen naast woonplek ook een buurthuis en is later gelegaliseerd.
BeschrijvingExpressief metselwerk treffen we op veel plekken op de gevel aan, met name bij de hoekoplossing. Het lijkt wel een soort voorstudie voor het hoofdkantoor van Gerzon dat Moen verderop aan de Singel bouwde. Aan de top van het zigzaggend metselwerk bevinden zich sierlijk krullende vlaggenmasthouders die in 1948 geplaatst zijn; van de vlaggenmast zelf resteert nu niets anders dan een triest stompje.
In 1948 is het pand door Gerrit Meinen verbouwd, waarbij de zolder met daklichten tot volwaardige verdieping werd gewijzigd. Dat deel van de gevel had hiervoor geen ramen. De siersmeedijzeren belettering op deze plek (met hierop Bercofa Confectiefabriek) werd verwijderd en de witte, driehoekige erker werd naar de bovenste verdieping verlengd. Op de gevel in de Roomolenstraat bevond zich ten tijde van de firma Necofa ook siersmeedijzeren belettering van de firma Winkelman & Van der Bijl. Wanneer deze precies verwijderd is, is niet bekend.
<p.
Aan weerszijde van de entree met fraaie deur met siersmeedwerk, bevonden zich oorspronkelijk gevellantaarns. Helaas zijn deze spoorloos verdwenen.
In 1948 is het pand door Gerrit Meinen verbouwd, waarbij de zolder met daklichten tot volwaardige verdieping werd gewijzigd. Dat deel van de gevel had hiervoor geen ramen. De siersmeedijzeren belettering op deze plek (met hierop Bercofa Confectiefabriek) werd verwijderd en de witte, driehoekige erker werd naar de bovenste verdieping verlengd. Op de gevel in de Roomolenstraat bevond zich ten tijde van de firma Necofa ook siersmeedijzeren belettering van de firma Winkelman & Van der Bijl. Wanneer deze precies verwijderd is, is niet bekend.
<p.
Aan weerszijde van de entree met fraaie deur met siersmeedwerk, bevonden zich oorspronkelijk gevellantaarns. Helaas zijn deze spoorloos verdwenen.
InterieurMoen meldt in een door hem geschreven artikel in Bouwkundig Weekblad over de bouw van dit pand: 'Ondergeteekende wenschte ook alles te behouden wat aestethisch van waarde was, nl.: de fraaie gebeeldhouwde eiken trap, dito deuren en de gevel van het achterhuis, uitkomende aan de Roomolenstraat. (...) De eikenhouten trap werd van de verflaag ontdaan, en de dubbele zaaldeur, alsmede de enkele fraai gesneden kastdeur onder de trap werden schoongemaakt en beide herplaatst. De eerste als toegangsdeur naar de later te bouwen confectiefabriek, de laatste als toegang tot de vergaderzaal.'
De deuren zijn helaas niet meer aanwezig, net als het glas in lood raam boven de ingang van de firma Bogtmans en het siersmeedwerk van de hand van de firma Winkelman & Van der Bijl. Gezien de roerige geschiedenis en vele verbouwingen is het een wonder dat de monumentale eiken trap nog wel aanwezig is. Het is nu helaas een beetje ingebouwd, maar wie het ziet begrijpt meteen waarom Moen besloot deze te behouden.
Uit het bouwdossier valt op te maken dat Moen ook het ontwerp van het nieuwe interieur voor z'n rekening nam. Er zijn ontwerpen te vinden van stoelen, betimmeringen (waarin de bestaande deuren verwerkt zijn), en diverse varianten van de firmanaam. Zelfs de bouwkeet aan de Singel kreeg de nodige aandacht. Helaas troffen we geen tekeningen van de gevellantaarns aan!
De deuren zijn helaas niet meer aanwezig, net als het glas in lood raam boven de ingang van de firma Bogtmans en het siersmeedwerk van de hand van de firma Winkelman & Van der Bijl. Gezien de roerige geschiedenis en vele verbouwingen is het een wonder dat de monumentale eiken trap nog wel aanwezig is. Het is nu helaas een beetje ingebouwd, maar wie het ziet begrijpt meteen waarom Moen besloot deze te behouden.
Uit het bouwdossier valt op te maken dat Moen ook het ontwerp van het nieuwe interieur voor z'n rekening nam. Er zijn ontwerpen te vinden van stoelen, betimmeringen (waarin de bestaande deuren verwerkt zijn), en diverse varianten van de firmanaam. Zelfs de bouwkeet aan de Singel kreeg de nodige aandacht. Helaas troffen we geen tekeningen van de gevellantaarns aan!
Recente ontwikkelingenVandaag de dag zitten in het gebouw kleine bedrijfjes en woon/werk-eenheden.
Bronnen
A. Moen, ‘Bouw Singel 46|48 Hoek Roomolensteeg’, in: Bouwkundig Weekblad (9 april1921).
Nina Meilof.
Bouwdossier Singel 46-48 (schenking aan Wendingen).
Links
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandBijzonder om de stilistische overeenkomsten te zien van de panden van Cohen en Gerzon aan de Singel. Jammer dat er inmiddels het nodige is verdwenen aan zowel binnen- als buitenkant, maar de trap (hoewel geen AS) is een absolute bezienswaardigheid. Met dank aan Nina Meilof voor de bezichtiging en extra informatie.
Gerelateerde objecten