Details
Naam
Woonhuis en atelier Piet de Vries
Aantal afbeeldingen: 8
Introductie"In mijn eigen huis ben ik op speelse wijze met plasticiteit omgesprongen," aldus Piet de Vries, architect.
AdresDruifstreek 63
Postcode(s)8911 LH
PlaatsLeeuwarden
LandNederland
Vervaardiger Piet de Vries (Architect)
Datum1932
Huidige staatGerealiseerd
OpdrachtgeverPiet de Vries
Huidige eigenaarStichting Piet de Vries
Oorspronkelijke functieAtelierwoning
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer516444
AchtergrondIn de gesloten gevelwand met voornamelijk oude panden staat het in 1932 ontworpen woonhuis met atelier van architect Piet de Vries als een moderne verrassing. Het past niet echt in het karakter van de straat, maar heeft zoveel autonome kwaliteit dat het er een hoogtepunt vormt. Deze architect heeft na de beginselen van de bouwkunde te hebben ontvangen aan de Leeuwarder MTS zich verder bekwaamd in Amsterdam bij bureaus die het Expressionisme van de Amsterdamse School voorstonden, laatstelijk bij Harry Elte (en Mastenbroek). Deze architect bouwde in die tijd voor zichzelf een woning aan de Stadionweg. Piet de Vries heeft zijn leermeester met de woning aan de Druifstreek door een sterkere compositie van de voorgevel met verve verslagen.
BeschrijvingDe Vries vertelde in 1980 op 83-jarige leeftijd: “In mijn eigen huis ben ik op speelse wijze met plasticiteit omgesprongen. Wel verticale accenten, maar op een heel andere manier: minder strak. Het balkon springt er even uit, de schoorsteen vormt het verticale element. Dit wordt in evenwicht gebracht door de ronding van het balkon en door de horizontale vlakken onder en boven de vensters. Deze raampartijen vormen ook horizontale accenten. Om de plastische werking zijn het terras op de derde verdieping en de werketage op de begane grond teruggelegd. In het laatste geval wilde ik de beslotenheid van het kantoor benadrukken Om die beslotenheid van het kantoor verder aan te geven heb ik in het venster van deze ruimte een kleinere roedeverdeling aangebracht. Om de scheiding tussen woon- en werkruimte te benadrukken heeft elk een aparte ingang.”
Achter de stoepmuur varieerde Piet de Vries de gevelopbouw van rechthoekige volumes op twee plaatsen met afgeronde vormen. De ingang van de bovenwoning heeft de vorm van een ondiepe, overwelfde portiek. Op de verdieping kreeg een licht inspringend balkon voor het gevelbrede salonvenster aan de andere zijde een ver vooruit springend kanselachtig balkongedeelte. Alle drie bouwlagen zijn geopend met een brede glasstrook die verschillend zijn ingevuld. Beneden ligt deze iets terug, voorzien van een kleine roedeverdeling.
Zoals de architect al zei: voor de beslotenheid van de werkplek. Op de woonverdieping zit een brede, vrijwel ongeleide raamstrook met een glasdeur naar het balkon en op de slaapverdieping is achter een flinke balkonborstwering een brede pui van staande vensters geplaatst. Aan de rechterkant wordt het metselwerk als een pyloon voortgezet tot een hoge schoorsteen, waarmee de zigzag-expressie van portiek, balkon en schoorsteen wordt voltooid. Op verzoek van de schoonheidscommissie koos hij voor de gevel een donkerrode baksteen in plaats van geel, zoals blijkt uit de oorspronkelijke bouwtekeningen. De bakstenen zijn zorgvuldig gemetseld met verdiepte lintvoegen. Een markant pand in een levendige maar toch beheerste Amsterdamse School-stijl.
Achter de stoepmuur varieerde Piet de Vries de gevelopbouw van rechthoekige volumes op twee plaatsen met afgeronde vormen. De ingang van de bovenwoning heeft de vorm van een ondiepe, overwelfde portiek. Op de verdieping kreeg een licht inspringend balkon voor het gevelbrede salonvenster aan de andere zijde een ver vooruit springend kanselachtig balkongedeelte. Alle drie bouwlagen zijn geopend met een brede glasstrook die verschillend zijn ingevuld. Beneden ligt deze iets terug, voorzien van een kleine roedeverdeling.
Zoals de architect al zei: voor de beslotenheid van de werkplek. Op de woonverdieping zit een brede, vrijwel ongeleide raamstrook met een glasdeur naar het balkon en op de slaapverdieping is achter een flinke balkonborstwering een brede pui van staande vensters geplaatst. Aan de rechterkant wordt het metselwerk als een pyloon voortgezet tot een hoge schoorsteen, waarmee de zigzag-expressie van portiek, balkon en schoorsteen wordt voltooid. Op verzoek van de schoonheidscommissie koos hij voor de gevel een donkerrode baksteen in plaats van geel, zoals blijkt uit de oorspronkelijke bouwtekeningen. De bakstenen zijn zorgvuldig gemetseld met verdiepte lintvoegen. Een markant pand in een levendige maar toch beheerste Amsterdamse School-stijl.
InterieurDe interieurs zijn deels nog in originele staat: onder meer de hallen en het trappenhuis met lambrizeringen, de indeling en betimmeringen van de slaapkamers op de derde laag, de indeling van de werkruimten op de begane grond, doch daarbij is het achtervertrek geheel met schroten betimmerd, vermoedelijk in de jaren-zestig gelijk verricht met de toen verbouwde achterbouw. Bijzondere details zijn onder meer de art deco glas-in-loodvensters in de hal van de woning, tussen de tussenhal en het achterste werkvertrek en op de derde laag als licht voor het daar gelegen toilet, alsmede de in verschillende vertrekken nog aanwezige kasten en betimmeringen. Niet alle deuren hebben meer het originele sluitwerk.
Recente ontwikkelingenHet geheel is in eigendom bij de stichting Piet de Vries en is in 1999 door de stichting geheel gerenoveerd. De stichting heeft het doel het in stand houden van het gebouw aan de Druifstreek 63 en het zo mogelijk te bestemmen voor gebruik door culturele organisaties, in het bijzonder en bij voorkeur van die op het gebied van de bouwkunst.
Bronnen
Peter Karstkarel, Sierlijk Bouwen (Friese Pers Boekerij. 2011).
Ingezonden door Annemarieke Verheij
Professionele of persoonlijke bandHet pand valt enigszins uit de toon bij de andere panden in de straat, maar misstaat niet. Het uiterlijk roept direct de gelijkenis op met de woning die Harry Elte voor zichzelf heeft ontworpen en dat is ook niet zo vreemd, omdat Piet de Vries enige tijd op het bureau van Elte heeft gewerkt. Persoonlijk vind ik de woning van De Vries met zijn ronde vormen net even sprekender.
Gerelateerde objecten