Details
Naam
Van Beuningenstraat (Rochdale)/ Complex I
Aantal afbeeldingen: 2
IntroductieHet eerste woningblok van een 'toegelaten instelling naar de Woningwet' in Amsterdam en een allereerste zeer pril begin van wat later de Amsterdamse School is geworden. Let op de naam: complex I.
Type objectRijksmonument, Blok
AdresVan Beuningenstraat 97-115, Fannius Scholtenstraat 97-99
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Type objectRijksmonument, Blok
Monumentnummer526742
Vervaardiger Jan Ernst van der Pek (Architect)
Datum1907 - 1908
Huidige staatGerealiseerd
OpdrachtgeverRochdale
Huidige eigenaarRochdale
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / appartementen
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectRijksmonument, Blok
Monumentnummer526742
AchtergrondHet blok is bijzonder omdat dit het eerste woningblok van een toegelaten instelling, een woningcorporatie is. Architectonisch is het ook opmerkelijk, omdat hier al de eerste voorzichtige tekenen te zien zijn van de Amsterdamse School.
Dat er al vernieuwende architectonische elementen inzitten mag een klein wonder heten. De financiële speelruimte voor een complex arbeiderswoningen was erg beperkt en voor de pas opgerichte Bouwvereniging Rochdale was het logisch om met een ervaren architect als Ernst Jan van der Pek een veilige keuze te maken. Deze had zich al immers bewezen als idealistische architect met de bouw van arbeiderswoningen in de Jordaan, onder andere aan de Lindengracht. Anders dan aan de Lindengracht heeft Van der Pek hier echter de eerste voorzichtige stappen gezet naar een nieuwe architectuur. Overigens werd dit door tijdgenoten niet opgemerkt. In zijn bespreking van het ontwerp roemt Arie Keppler, de directeur van de Gemeentelijke Woningdienst, alleen de woningplattegronden, over de gevels vermeldt hij alleen dat deze er met de bloemenrekjes en bloemen er fris en vrolijk uitzien.
In de gevel is later een gedenksteen aangebracht waarin wordt gememoreerd dat hier de eerste sociale woningbouw tot stand is gebracht.
(Bron: Stissi)
Dat er al vernieuwende architectonische elementen inzitten mag een klein wonder heten. De financiële speelruimte voor een complex arbeiderswoningen was erg beperkt en voor de pas opgerichte Bouwvereniging Rochdale was het logisch om met een ervaren architect als Ernst Jan van der Pek een veilige keuze te maken. Deze had zich al immers bewezen als idealistische architect met de bouw van arbeiderswoningen in de Jordaan, onder andere aan de Lindengracht. Anders dan aan de Lindengracht heeft Van der Pek hier echter de eerste voorzichtige stappen gezet naar een nieuwe architectuur. Overigens werd dit door tijdgenoten niet opgemerkt. In zijn bespreking van het ontwerp roemt Arie Keppler, de directeur van de Gemeentelijke Woningdienst, alleen de woningplattegronden, over de gevels vermeldt hij alleen dat deze er met de bloemenrekjes en bloemen er fris en vrolijk uitzien.
In de gevel is later een gedenksteen aangebracht waarin wordt gememoreerd dat hier de eerste sociale woningbouw tot stand is gebracht.
(Bron: Stissi)
BeschrijvingOp het eerste gezicht verschilt het blok weinig van zijn negentiende eeuwse voorgangers. Elk pand heeft de gebruikelijke breedte van drie hoge smalle ramen. De versiering van de gevel blijft beperkt tot de traditionele banden van gele baksteen. Toch zijn er al elementen van de Amsterdamse School in te vinden door de accenten met natuursteen, maar vooral door de uitbouwen, de risalieten, die van boven de gepaarde entrees tot boven de daklijsten lopen. Het gebouw krijgt hierdoor een eigen ritme dat duidelijk ontbreekt in de omliggende particuliere panden. De cadans van de risalieten verleent het gebouw ook een rationalistischer en evenwichtiger uitstraling dan de belendende panden.
De bouw is voorbereid in 1907. Het terrein werd op 29 juli 1908 uitgegeven in erfpacht tegen een canon van 80 cent per vierkante meter. De erfpachtcanon voor het gehele perceel, waarop 28 woningen konden worden gerealiseerd, bedroeg 676 gulden. De stichtingskosten bedroegen 56.169 gulden, het voorschot is toegezegd in 1908. Op 13 november 1908 is de bouw aanbesteed aan de aannemer R. van der Werff voor 51.495 gulden. Op 1 januari 1909 werd met het slaan van de eerste paal aangevangen met de bouwwerkzaamheden.
Op zondag 3 oktober 1909 werden de 28 woningen feestelijk ter bezichtiging opengesteld voor meer dan tweehonderd genodigden. Leden van de gemeenteraad, de woningraad, de gezondheidscommissie en van het Bureau voor Sociale Adviezen waren bij de opening aanwezig. De oplevering van het hele bouwblok vond plaats op 1 december 1909.
Voor het tweede deel van het bouwblok , bestaande uit 20 woningen op de huisnummers Van Beuningenstraat 111-115 en Fannius Scholtenstraat 97-99 werd in 1909 een voorschot van 47.000 gulden aangevraagd bij de Rijkspostspaarbank. De hoge rentevoet die door de Rijkspostspaarbank werd gevraagd was voor het bestuur van Rochdale reden tot afwijzing van deze geldlening. Het voorschot voor het tweede deel werd uiteindelijk verkregen in 1910, waarna de 20 woningen in 1912 werden opgeleverd. De huren van de woningen bedroegen bij oplevering tussen de 2,40 en 3,70 gulden per week .
De bouw is voorbereid in 1907. Het terrein werd op 29 juli 1908 uitgegeven in erfpacht tegen een canon van 80 cent per vierkante meter. De erfpachtcanon voor het gehele perceel, waarop 28 woningen konden worden gerealiseerd, bedroeg 676 gulden. De stichtingskosten bedroegen 56.169 gulden, het voorschot is toegezegd in 1908. Op 13 november 1908 is de bouw aanbesteed aan de aannemer R. van der Werff voor 51.495 gulden. Op 1 januari 1909 werd met het slaan van de eerste paal aangevangen met de bouwwerkzaamheden.
Op zondag 3 oktober 1909 werden de 28 woningen feestelijk ter bezichtiging opengesteld voor meer dan tweehonderd genodigden. Leden van de gemeenteraad, de woningraad, de gezondheidscommissie en van het Bureau voor Sociale Adviezen waren bij de opening aanwezig. De oplevering van het hele bouwblok vond plaats op 1 december 1909.
Voor het tweede deel van het bouwblok , bestaande uit 20 woningen op de huisnummers Van Beuningenstraat 111-115 en Fannius Scholtenstraat 97-99 werd in 1909 een voorschot van 47.000 gulden aangevraagd bij de Rijkspostspaarbank. De hoge rentevoet die door de Rijkspostspaarbank werd gevraagd was voor het bestuur van Rochdale reden tot afwijzing van deze geldlening. Het voorschot voor het tweede deel werd uiteindelijk verkregen in 1910, waarna de 20 woningen in 1912 werden opgeleverd. De huren van de woningen bedroegen bij oplevering tussen de 2,40 en 3,70 gulden per week .
BeschrijvingOp het eerste gezicht verschilt het blok weinig van zijn negentiende eeuwse voorgangers. Elk pand heeft de gebruikelijke breedte van drie hoge smalle ramen. De versiering van de gevel blijft beperkt tot de traditionele banden van gele baksteen. Toch zijn er al elementen van de Amsterdamse School in te vinden door de accenten met natuursteen, maar vooral door de uitbouwen, de risalieten, die van boven de gepaarde entrees tot boven de daklijsten lopen. Het gebouw krijgt hierdoor een eigen ritme dat duidelijk ontbreekt in de omliggende particuliere panden. De cadans van de risalieten verleent het gebouw ook een rationalistischer en evenwichtiger uitstraling dan de belendende panden.
De bouw is voorbereid in 1907. Het terrein werd op 29 juli 1908 uitgegeven in erfpacht tegen een canon van 80 cent per vierkante meter. De erfpachtcanon voor het gehele perceel, waarop 28 woningen konden worden gerealiseerd, bedroeg 676 gulden. De stichtingskosten bedroegen 56.169 gulden, het voorschot is toegezegd in 1908. Op 13 november 1908 is de bouw aanbesteed aan de aannemer R. van der Werff voor 51.495 gulden. Op 1 januari 1909 werd met het slaan van de eerste paal aangevangen met de bouwwerkzaamheden.
Op zondag 3 oktober 1909 werden de 28 woningen feestelijk ter bezichtiging opengesteld voor meer dan tweehonderd genodigden. Leden van de gemeenteraad, de woningraad, de gezondheidscommissie en van het Bureau voor Sociale Adviezen waren bij de opening aanwezig. De oplevering van het hele bouwblok vond plaats op 1 december 1909.
Voor het tweede deel van het bouwblok , bestaande uit 20 woningen op de huisnummers Van Beuningenstraat 111-115 en Fannius Scholtenstraat 97-99 werd in 1909 een voorschot van 47.000 gulden aangevraagd bij de Rijkspostspaarbank. De hoge rentevoet die door de Rijkspostspaarbank werd gevraagd was voor het bestuur van Rochdale reden tot afwijzing van deze geldlening. Het voorschot voor het tweede deel werd uiteindelijk verkregen in 1910, waarna de 20 woningen in 1912 werden opgeleverd. De huren van de woningen bedroegen bij oplevering tussen de 2,40 en 3,70 gulden per week .
De bouw is voorbereid in 1907. Het terrein werd op 29 juli 1908 uitgegeven in erfpacht tegen een canon van 80 cent per vierkante meter. De erfpachtcanon voor het gehele perceel, waarop 28 woningen konden worden gerealiseerd, bedroeg 676 gulden. De stichtingskosten bedroegen 56.169 gulden, het voorschot is toegezegd in 1908. Op 13 november 1908 is de bouw aanbesteed aan de aannemer R. van der Werff voor 51.495 gulden. Op 1 januari 1909 werd met het slaan van de eerste paal aangevangen met de bouwwerkzaamheden.
Op zondag 3 oktober 1909 werden de 28 woningen feestelijk ter bezichtiging opengesteld voor meer dan tweehonderd genodigden. Leden van de gemeenteraad, de woningraad, de gezondheidscommissie en van het Bureau voor Sociale Adviezen waren bij de opening aanwezig. De oplevering van het hele bouwblok vond plaats op 1 december 1909.
Voor het tweede deel van het bouwblok , bestaande uit 20 woningen op de huisnummers Van Beuningenstraat 111-115 en Fannius Scholtenstraat 97-99 werd in 1909 een voorschot van 47.000 gulden aangevraagd bij de Rijkspostspaarbank. De hoge rentevoet die door de Rijkspostspaarbank werd gevraagd was voor het bestuur van Rochdale reden tot afwijzing van deze geldlening. Het voorschot voor het tweede deel werd uiteindelijk verkregen in 1910, waarna de 20 woningen in 1912 werden opgeleverd. De huren van de woningen bedroegen bij oplevering tussen de 2,40 en 3,70 gulden per week .
BeschrijvingOp het eerste gezicht verschilt het blok weinig van zijn negentiende eeuwse voorgangers. Elk pand heeft de gebruikelijke breedte van drie hoge smalle ramen. De versiering van de gevel blijft beperkt tot de traditionele banden van gele baksteen. Toch zijn er al elementen van de Amsterdamse School in te vinden door de accenten met natuursteen, maar vooral door de uitbouwen, de risalieten, die van boven de gepaarde entrees tot boven de daklijsten lopen. Het gebouw krijgt hierdoor een eigen ritme dat duidelijk ontbreekt in de omliggende particuliere panden. De cadans van de risalieten verleent het gebouw ook een rationalistischer en evenwichtiger uitstraling dan de belendende panden.
De bouw is voorbereid in 1907. Het terrein werd op 29 juli 1908 uitgegeven in erfpacht tegen een canon van 80 cent per vierkante meter. De erfpachtcanon voor het gehele perceel, waarop 28 woningen konden worden gerealiseerd, bedroeg 676 gulden. De stichtingskosten bedroegen 56.169 gulden, het voorschot is toegezegd in 1908. Op 13 november 1908 is de bouw aanbesteed aan de aannemer R. van der Werff voor 51.495 gulden. Op 1 januari 1909 werd met het slaan van de eerste paal aangevangen met de bouwwerkzaamheden.
Op zondag 3 oktober 1909 werden de 28 woningen feestelijk ter bezichtiging opengesteld voor meer dan tweehonderd genodigden. Leden van de gemeenteraad, de woningraad, de gezondheidscommissie en van het Bureau voor Sociale Adviezen waren bij de opening aanwezig. De oplevering van het hele bouwblok vond plaats op 1 december 1909.
Voor het tweede deel van het bouwblok , bestaande uit 20 woningen op de huisnummers Van Beuningenstraat 111-115 en Fannius Scholtenstraat 97-99 werd in 1909 een voorschot van 47.000 gulden aangevraagd bij de Rijkspostspaarbank. De hoge rentevoet die door de Rijkspostspaarbank werd gevraagd was voor het bestuur van Rochdale reden tot afwijzing van deze geldlening. Het voorschot voor het tweede deel werd uiteindelijk verkregen in 1910, waarna de 20 woningen in 1912 werden opgeleverd. De huren van de woningen bedroegen bij oplevering tussen de 2,40 en 3,70 gulden per week .
De bouw is voorbereid in 1907. Het terrein werd op 29 juli 1908 uitgegeven in erfpacht tegen een canon van 80 cent per vierkante meter. De erfpachtcanon voor het gehele perceel, waarop 28 woningen konden worden gerealiseerd, bedroeg 676 gulden. De stichtingskosten bedroegen 56.169 gulden, het voorschot is toegezegd in 1908. Op 13 november 1908 is de bouw aanbesteed aan de aannemer R. van der Werff voor 51.495 gulden. Op 1 januari 1909 werd met het slaan van de eerste paal aangevangen met de bouwwerkzaamheden.
Op zondag 3 oktober 1909 werden de 28 woningen feestelijk ter bezichtiging opengesteld voor meer dan tweehonderd genodigden. Leden van de gemeenteraad, de woningraad, de gezondheidscommissie en van het Bureau voor Sociale Adviezen waren bij de opening aanwezig. De oplevering van het hele bouwblok vond plaats op 1 december 1909.
Voor het tweede deel van het bouwblok , bestaande uit 20 woningen op de huisnummers Van Beuningenstraat 111-115 en Fannius Scholtenstraat 97-99 werd in 1909 een voorschot van 47.000 gulden aangevraagd bij de Rijkspostspaarbank. De hoge rentevoet die door de Rijkspostspaarbank werd gevraagd was voor het bestuur van Rochdale reden tot afwijzing van deze geldlening. Het voorschot voor het tweede deel werd uiteindelijk verkregen in 1910, waarna de 20 woningen in 1912 werden opgeleverd. De huren van de woningen bedroegen bij oplevering tussen de 2,40 en 3,70 gulden per week .
Bronnen
"Langs den weg", Maandblad Amstelodamum, 1917, 4e jaargang, p. 18 - p. 22 (gemeene tuinen).
Vladimir Stissi, Amsterdam, het mekka van de volkshuisvesting: sociale woningbouw 1909-1942, (Uitgeverij 010, 2007).
Mirjam Brinks, Van woning tot wonen. 100 jaar Van Beuningenstraat (Rochdale Amsterdam, 2011?).
De Tijd goddienstig-staatkundig dagblad, 29-9-1909 en 1-10-1909.
Het Nieuws van den Dag, kleine courant, 17-10-1908.
Ingezonden door Eric Kurpershoek
Gerelateerde objecten