Details
Naam
Kruitgracht 15-15a, Groningen
Aantal afbeeldingen: 14
IntroductieDit pand ligt pal achter het imposante Praedinius Gymnasium. Misschien dat het daarom in de literatuur over de Amsterdamse School in Groningen volledig over het hoofd wordt gezien?
AdresKruitgracht 15-15a
Postcode(s)9711 VL
PlaatsGroningen
LandNederland
Vervaardiger Karel Reker (Architect)
Datum1931
OpdrachtgeverD. Timmer-Bronda
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieWoonhuis (vrijstaand)
Huidige functieWoonhuis (vrijstaand)
Type objectGebouw
AchtergrondHet ontwerp van Kruitgracht 15-15a stamt uit 1931 en kan volledig aan Karl Reker worden toegeschreven. Vanaf 1929 - Nijhuis is dan 69 - had volgens de monografie over Nijhuis & Reker, Karl Reker volledig de leiding over de ontwerpen en de projecten.
De monografie noemt als huisnummer 8. Heeft er een hernummering plaatsgevonden? Onduidelijk is ook of het huis is gebouwd als beganegrondwoning met etagewoning of als één woning. Als opdrachtgever vermeldt de monografie D. Timmer-Bronda. Vermoedelijk gaat het hier om Dirkje Timmer-Bronda, dochter van rijwielfabrikant Jan Bronda en in 1920 getrouwd met rijwielfabrikant Hinderikus Timmer.
De monografie noemt als huisnummer 8. Heeft er een hernummering plaatsgevonden? Onduidelijk is ook of het huis is gebouwd als beganegrondwoning met etagewoning of als één woning. Als opdrachtgever vermeldt de monografie D. Timmer-Bronda. Vermoedelijk gaat het hier om Dirkje Timmer-Bronda, dochter van rijwielfabrikant Jan Bronda en in 1920 getrouwd met rijwielfabrikant Hinderikus Timmer.
BeschrijvingHet gebouw telt twee bouwlagen onder een steil opgaand, licht geknikt zadeldak. Opmerkelijk is dat het dak aan de voorzijde iets hoger is en na ongeveer twee meter naar achteren lager wordt en terugwijkt. Het dak is belegd met een rode golfpan. De kubisch uitgebouwde volumes aan de zijgevels hebben platte daken.
De gevels zijn opgetrokken uit rode baksteen op een gesinterd trasraam. Op de begane grond bevinden zich dubbele ingangdeuren met een roedeverdeling en een vierdelig erkervenster met soortgelijke roedeverdeling, samengevat onder een doorlopende betonplaat.
Op de eerste verdieping een viertal rechtgesloten zes-ruitsvensters. In de topgevel een reeks kleinere, gedrukte vensters. Per verdieping is in het midden van de voorgevel decoratief verticaal siermetselwerk aangebracht.
De zuidelijke zijgevel is kubisch uitgebouwd en bevat driedelige vensterreeksen met identieke detaillering als in de voorgevel en glas in lood. Halverwege de zuidelijke zijgevel bevindt zich een hoge gemetselde schoorsteen en tegen de kap zijn dakkapellen aangebracht.
De Amsterdamse School-kenmerken komen met name tot uiting in het geknikte dak, de metselverbanden, de ramen en deuren met roedeverdeling en het siermetselwerk op drie plaatsen aan de voorgevel.
De gevels zijn opgetrokken uit rode baksteen op een gesinterd trasraam. Op de begane grond bevinden zich dubbele ingangdeuren met een roedeverdeling en een vierdelig erkervenster met soortgelijke roedeverdeling, samengevat onder een doorlopende betonplaat.
Op de eerste verdieping een viertal rechtgesloten zes-ruitsvensters. In de topgevel een reeks kleinere, gedrukte vensters. Per verdieping is in het midden van de voorgevel decoratief verticaal siermetselwerk aangebracht.
De zuidelijke zijgevel is kubisch uitgebouwd en bevat driedelige vensterreeksen met identieke detaillering als in de voorgevel en glas in lood. Halverwege de zuidelijke zijgevel bevindt zich een hoge gemetselde schoorsteen en tegen de kap zijn dakkapellen aangebracht.
De Amsterdamse School-kenmerken komen met name tot uiting in het geknikte dak, de metselverbanden, de ramen en deuren met roedeverdeling en het siermetselwerk op drie plaatsen aan de voorgevel.
Recente ontwikkelingenHet huis is door de gemeente Groningen aangewezen als beeldbepalend pand vanwege 1) kwaliteit als onderdeel van een straatwand, plein of ander ruimtelijk verband; 2) architectonische kwaliteit in enge zin (stilistisch), en 3) betekenis in het oeuvre van een architect.
Bronnen
Gerrit Nijhuis architect - grondlegger van Nijhuis en Reker, architecten te Groningen 1877 – 1987, collage van een nalatenschap. Profiel Uitgevers, 2014
Gerelateerde objecten