Details
Naam
Woonblok J.M. Coenenstr-B. Ruloffsstr-Bronckhorststraat, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 29
IntroductieEen blok woningen waar je vaak langs fietst en van geniet. Al te zelden gaan we de hoek om. En juist die relaties maken dit ensemble van Staal zo interessant.
AdresJohan M. Coenenstraat 8-26, Bartholomeus Ruloffstraat 15-19, Bronckhorststraat 11-37
Postcode(s)1071 WH
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Jan Frederik Staal (Architect)
Datum1922 - 1923
Huidige staatGerealiseerd
OpdrachtgeverACW Samenwerking
Huidige eigenaarACW Samenwerking
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / appartementen
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectRijksmonument, Blok
Monumentnummer505677
AchtergrondIn de ontwikkeling van Staal als architect neemt dit woningblok een cruciale plaats in. Aanvankelijk was Staal een trouwe volger van de Amsterdamse School, met als voornaamste uiting de wijk Meerwijk in Bergen NH. Anderzijds is Staal bekend van de wolkenkrabber aan het Victorieplein in Amsterdam; dit is duidelijk een voorbeeld van wat later de Nieuwe Zakelijkheid zou heten.
BeschrijvingHet woningblok ligt in een U-vorm; de J.M. Coenenstraat en Bronckhorststraat zijn de lange delen, de B. Ruloffsstraat het korte deel. De gevels aan de Bronckhorststraat en – in mindere mate - de B. Ruloffsstraat laten Amsterdamse School-kenmerken zien. De trappenhuizen springen uit de gevels, zijn cilindrisch van vorm en hebben hoge, zuilvormige ladderramen met glas in lood. De keukens liggen aan de voorkant, met het raam in een uitkrullend deel van de gevel, tegen het trappenhuis aan. Sommige keukens hebben houten kolommen als decoratie.
Heel anders zijn de huizen aan de J.M. Coenenstraat. Hier overheerst de strakke lijn. Ramen liggen in lange horizontale lijnen slechts onderbroken door de vensters van de trappenhuizen. Glas in lood zal je hier tevergeefs zoeken. Het decoratieve heeft hier een heel ander uiterlijk: de verticale kozijnen van de trappenhuizen zijn in feite vierkante venstertjes van draadglas die in stalen sponningen zitten. Deze sponningen zijn blauw geschilderd en steken fraai af tegen de gele bakstenen. Het is duidelijk dat Staal experimenteerde met andere materialen zoals staal met glas en het laat tevens zien dat zakelijke architectuur ook decoratief kan zijn, iets wat Staal nog eens zou herhalen bij het ontwerp en de bouw van de wolkenkrabber op het Victorieplein.
In dit blok aan de Coenenstraat is mooi de overgang te zien van de Amsterdamse School naar de meer orthoganele bouwwijze van de Nieuwe Zakelijkheid. Vooral op de hoek met de Bartholomeus Ruloffstraat lijken de Amsterdamse School en de Nieuwe Zakelijkheid vervlochten met elkaar. De erker met plastisch houtwerk en vensters met roeden zijn onmiskenbaar Amsterdamse School evenals de rondingen van het metselwerk. De verspringende muurvlakken met rechte hoeken en het rechthoekige balkon op de tweede verdieping zijn meer orthogonaal. Kortom, de fantasie van de Amsterdamse School en het rationele van de Nieuwe Zakelijkheid ontmoeten elkaar hier. De J.M. Coenenstraat is een exponent van de laatste stroming. In de Ruloffstraat en Bronckhorstraat overheersen veel meer de elementen van de Amsterdamse School: plastische gevelvlakken, ramen met glas in lood, decoratief houtwerk.
Heel anders zijn de huizen aan de J.M. Coenenstraat. Hier overheerst de strakke lijn. Ramen liggen in lange horizontale lijnen slechts onderbroken door de vensters van de trappenhuizen. Glas in lood zal je hier tevergeefs zoeken. Het decoratieve heeft hier een heel ander uiterlijk: de verticale kozijnen van de trappenhuizen zijn in feite vierkante venstertjes van draadglas die in stalen sponningen zitten. Deze sponningen zijn blauw geschilderd en steken fraai af tegen de gele bakstenen. Het is duidelijk dat Staal experimenteerde met andere materialen zoals staal met glas en het laat tevens zien dat zakelijke architectuur ook decoratief kan zijn, iets wat Staal nog eens zou herhalen bij het ontwerp en de bouw van de wolkenkrabber op het Victorieplein.
In dit blok aan de Coenenstraat is mooi de overgang te zien van de Amsterdamse School naar de meer orthoganele bouwwijze van de Nieuwe Zakelijkheid. Vooral op de hoek met de Bartholomeus Ruloffstraat lijken de Amsterdamse School en de Nieuwe Zakelijkheid vervlochten met elkaar. De erker met plastisch houtwerk en vensters met roeden zijn onmiskenbaar Amsterdamse School evenals de rondingen van het metselwerk. De verspringende muurvlakken met rechte hoeken en het rechthoekige balkon op de tweede verdieping zijn meer orthogonaal. Kortom, de fantasie van de Amsterdamse School en het rationele van de Nieuwe Zakelijkheid ontmoeten elkaar hier. De J.M. Coenenstraat is een exponent van de laatste stroming. In de Ruloffstraat en Bronckhorstraat overheersen veel meer de elementen van de Amsterdamse School: plastische gevelvlakken, ramen met glas in lood, decoratief houtwerk.
InterieurEen uitgebreide beschrijving van de sinds de jaren 20 grotendeels ongewijzigde trappenhuizen aan de Bronckhorststraat is hier te vinden.
Recente ontwikkelingenHet complex is in 1986 gerenoveerd.
Ingezonden door Paul Paris
Professionele of persoonlijke bandToen ik als klein kind nog op de Hobbemakade woonde, ging ik vaak naar mijn neefjes en nicht die in de Bronckhorststraat woonden. Toen uiteraard nog niet bewust van de fraaie gevel met allerlei decoraties.
Gerelateerde objecten