Details
Naam
Wilhelminalaan 24, Zuidhorn
Aantal afbeeldingen: 11
IntroductieSchitterend spel van bouwvolumes, om van de mooie trap maar te zwijgen.
AdresWilhelminalaan 24
Postcode(s)9801 BE
PlaatsZuidhorn
LandNederland
Vervaardiger Willem Reitsema Tzn (Architect)
Datum1936
Huidige staatDeels uitgebreid of vernieuwd (nieuwbouw)
OpdrachtgeverParticuliere opdrachtgever
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieWoonhuis (vrijstaand)
Huidige functieWoonhuis (vrijstaand)
Type objectGeen beschermde status, Gebouw
AchtergrondDit vrijstaande woonhuis, in de bouwaanvraag een "landhuis" genoemd, werd in 1936 ontworpen door architect Willem Reitsema voor de heer S. Meijer. Op dat moment heette de Wilhelminalaan te Zuidhorn nog Beukelaan. E. Meijer-Tiessens, de weduwe van de opdrachtgever, heeft nog tot 1966 in het huis gewoond.
De bouwgeschiedenis is bijzonder. Toen Reitsema het ontwerp aan de gemeente voorlegde, keurde deze - op basis van een welstandsadvies - de hoogte van het pand af. De Adviescommissie voor Bouwontwerpen en Uitbreidingsplannen in de Provincie Groningen schreef op 13 juli 1936 aan de "Heeren Burgemeester en Wethouders der Gemeente Zuidhorn":
"Wij hebben de zeer hooge halfsteen gemetselde dichte balustrade boven het platte dak tot bescheidener afmetingen teruggebracht, wy syn van meening dat deze na zeer korten tyd zal inwateren en stukvriezen, voor een goede verhouding van het plan kan deze verhoging wel achterwege blyven, zoonoodig zou de vloer beganegrond van de vertrekken dan iets hooger ten opzichte van het straatpeil gelegd kunnen worden."
De commissie stuurde een blauwdruk mee van de gewenste hoogte, die vervolgens door Reitsema is gebouwd. Eind twintigste eeuw heeft de huidige eigenaar (die het pand sinds 1982 bewoont) aan de hand van de originele bouwtekeningen de bouwvolumes laten optrekken tot de hoogte die Reitsema voor ogen had. Daartoe werd een identieke steen gevonden in een stapel afkomstig uit de zeedijk van Terschelling.
De bouwgeschiedenis is bijzonder. Toen Reitsema het ontwerp aan de gemeente voorlegde, keurde deze - op basis van een welstandsadvies - de hoogte van het pand af. De Adviescommissie voor Bouwontwerpen en Uitbreidingsplannen in de Provincie Groningen schreef op 13 juli 1936 aan de "Heeren Burgemeester en Wethouders der Gemeente Zuidhorn":
"Wij hebben de zeer hooge halfsteen gemetselde dichte balustrade boven het platte dak tot bescheidener afmetingen teruggebracht, wy syn van meening dat deze na zeer korten tyd zal inwateren en stukvriezen, voor een goede verhouding van het plan kan deze verhoging wel achterwege blyven, zoonoodig zou de vloer beganegrond van de vertrekken dan iets hooger ten opzichte van het straatpeil gelegd kunnen worden."
De commissie stuurde een blauwdruk mee van de gewenste hoogte, die vervolgens door Reitsema is gebouwd. Eind twintigste eeuw heeft de huidige eigenaar (die het pand sinds 1982 bewoont) aan de hand van de originele bouwtekeningen de bouwvolumes laten optrekken tot de hoogte die Reitsema voor ogen had. Daartoe werd een identieke steen gevonden in een stapel afkomstig uit de zeedijk van Terschelling.
BeschrijvingBertus Fennema typeert de woning als "een buitengewoon geslaagde combinatie van elementen uit de Amsterdamse School en uit de architectuur van Dudok: de compacte baksteenmassa is ontleend aan de Amsterdamse School, de geometrische bouwvolumes zijn afkomstig van Dudok." (Fennema, blz. 33). Het pand is gebouwd op een trasraam van gesinterde bruinpaarse baksteen, die we ook in de blokvormige ingangspartij terugvinden. De overige delen zijn van gele baksteen. Het gaat om verschillende kubusvormige bouwvolumes met platte daken en een halfronde erker met daarboven een halfrond balkon. Deze erker doorbreekt de rechte lijnen.
InterieurDe later doorgevoerde verhoging van de bouwvolumes is gecombineerd met een uitbreiding van de woning aan de achterzijde, waardoor de indeling gedeeltelijk is gewijzigd. Ook is de woning binnen in de loop der tijd gemoderniseerd. Een deel van de trap is nog oorspronkelijk. Hierin vinden we de ronde motieven die vergelijkbaar zijn met trappen van Reitsema in onder meer Niekerk (Hoofdstraat 23) en Aduard (Burgemeester Seinenstraat 72). Verder is op meerdere plaatsen in het huis nog (blank) glas in lood aanwezig.
Recente ontwikkelingenZoals beschreven, is het pand eind twintigste eeuw verhoogd. De kozijnen zijn tegenwoordig wit gelakt. Alleen de bewegende delen zijn rood gelakt. Uit een historische foto valt op te maken dat oorspronkelijk al het houtwerk donker gelakt is geweest. Mogelijk was alles rood, gelijk aan het huis C.F. van Sytzamastraat 7 te Winsum.
Bronnen
Bertus Fennema, Annelike Brinkman, Henk Bolt, Willem Reitsema. Architect op het Hogeland (Friese Pers/uitgeverij Noordboek), 2008
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk dank de bewoner van dit fraaie huis voor zijn rondleiding en de mogelijkheid om foto's van het trappenhuis te maken.
Gerelateerde objecten