Details
Naam
Verzorgingshuis Avondzon (vm), Noordbroek
Aantal afbeeldingen: 7
IntroductieInvloeden van de Engelse landhuisstijl en de Amsterdamse School zien we terug in dit voormalige verzorgingstehuis in het Groningse Noordbroek.
AdresSappemeersterweg 1
Postcode(s)9635 TL
PlaatsNoordbroek
LandNederland
Vervaardiger J. Kruize (Architect)
Datum1937
Huidige staatDeels uitgebreid of vernieuwd (nieuwbouw)
OpdrachtgeverGemeente Noordbroek
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieOuderenwoningen
Huidige functieGebouw / complex voor (geestelijke) gezondheidszorg
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer520977
AchtergrondDit gebouw is in 1937 ontworpen als verzorgingstehuis, genaamd `Avondzon', door gemeente-architect J. Kruize uit Zuidbroek. De opdracht werd gegeven door de gemeente Noordbroek. Omstreeks 1985 heeft het pand een woonfunctie gekregen, waarvoor enkele wanden zijn doorgebroken.
Het voormalige verzorgingstehuis is aangewezen als rijksmonument als voorbeeld van een verzorgingstehuis uit 1937 in de provincie Groningen; vanwege de opvallende vormgeving en detaillering; vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur; vanwege de zeldzaamheidswaarde van dit type gebouw in de provincie Groningen; vanwege de bijzondere en beeldbepalende ligging op een hoek aan de doorgaande weg van Sappemeer naar Noordbroek.
Het voormalige verzorgingstehuis is aangewezen als rijksmonument als voorbeeld van een verzorgingstehuis uit 1937 in de provincie Groningen; vanwege de opvallende vormgeving en detaillering; vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur; vanwege de zeldzaamheidswaarde van dit type gebouw in de provincie Groningen; vanwege de bijzondere en beeldbepalende ligging op een hoek aan de doorgaande weg van Sappemeer naar Noordbroek.
BeschrijvingHet verzorgingstehuis is beeldbepalend gelegen op de hoek van de Sappemeersterweg en de Westersingel aan de doorgaande weg van Sappemeer naar Noordbroek. In de bouwstijl zijn Engelse landhuisstijl en Amsterdamse Schoolstijl elementen te herkennen. Amsterdamse School-elementen zitten vooral in de V-vormige plattegrond met halfronde gevel daar waar de vleugels samenkomen, in de golvende rietkap, evenals in de welving van het basement van de stoep. De pilaar is weer een onverwacht modern element, dat bij Dudok niet zou misstaan.
Het één verdieping hoge, deels onderkelderde gebouw is opgetrokken in gele baksteen op een trasraam van gesinterde baksteen en wordt gedekt door een samengesteld schilddak met wolfeinden waarop riet. Er is sprake van oranje nokvorsten en een overkragende houten goot. Aan de voorzijde bevindt zich een halfronde beschoten dakkapel met samengesteld driedelig vierruits venster. De voorgevel bestaat uit een halfronde gevel (zuidoostzijde) met aan weerszijden een vleugel die beëindigd wordt met een kopgevel. Aan de linkerzijde bevindt zich de entree in portiek; het dak wordt gedragen door een zuil van blauw geglazuurde tegels op een gemetseld basement. De entree bestaat uit een gladde houten deur met staand achtruits venster waarvoor een twee treden hoge gemetselde stoep; aan de rechterzijde op de hoek een gevelsteen waarin `20 aug. 1937'.
Het één verdieping hoge, deels onderkelderde gebouw is opgetrokken in gele baksteen op een trasraam van gesinterde baksteen en wordt gedekt door een samengesteld schilddak met wolfeinden waarop riet. Er is sprake van oranje nokvorsten en een overkragende houten goot. Aan de voorzijde bevindt zich een halfronde beschoten dakkapel met samengesteld driedelig vierruits venster. De voorgevel bestaat uit een halfronde gevel (zuidoostzijde) met aan weerszijden een vleugel die beëindigd wordt met een kopgevel. Aan de linkerzijde bevindt zich de entree in portiek; het dak wordt gedragen door een zuil van blauw geglazuurde tegels op een gemetseld basement. De entree bestaat uit een gladde houten deur met staand achtruits venster waarvoor een twee treden hoge gemetselde stoep; aan de rechterzijde op de hoek een gevelsteen waarin `20 aug. 1937'.
InterieurIn het interieur zijn onder meer van belang: de houten paneeldeuren, de balkenplafonds, de houten gebinten van de kap en de plaquette in de hal waarop staat geschreven `Avondzon werd gebouwd in 1937 door de gemeente Noordbroek' en de namen van de leden van het gemeente en het administratieve bestuur.
Recente ontwikkelingenIn het gebouw is sinds 2009 Familyworks gevestigd, dat opvang en begeleiding aan mensen met een zorgvraag en een woonwens biedt.
Bronnen
Karel Geijzendorffer, 'De Amsterdamse School in Menterwolde'. In: Veenkoloniale Almanak nr 23, 2011, blz 61-72. (Een uitgave van het Veenkoloniaal Museum, Veendam).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandZonder het artikel van Geijzendorffer had ik dit bijzondere gebouw mogelijk nooit gevonden. Het roept herinneringen op aan rietgedekte landhuizen zoals 't Reigersnest in Oostvoorne. Een bijzonder element is de blauw betegelde pilaar bij de ingang.
Gerelateerde objecten