Details
Naam
Van Beresteijnstraat 1a, Veendam
Aantal afbeeldingen: 13
IntroductieHet mooiste pand van Van Linge in zijn geboorteplaats Veendam, helaas in zeer verarmde staat.
AdresVan Beresteijnstraat 1a
Postcode(s)9641 AA
PlaatsVeendam
LandNederland
Vervaardiger Evert van Linge (Architect)
Datum1921 - 1922
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Opdrachtgever W. Everts
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / winkels
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectGeen beschermde status, Gebouw
AchtergrondDit pand werd ontworpen door de geboren Veendammer Evert van Linge. Opdrachtgever was W. Everts, die een sigarenmagazijn had en een nieuwe winkel annex woonhuis liet bouwen. Het was Van Linges tweede opdracht in Veendam, waar hij rond dezelfde tijd in de Van Beresteijnstraat 3 een woning villa voor een andere particuliere opdrachtgever ontwierp. Deze wordt ook op Wendingen beschreven.
In het pand waren oorspronkelijk een sigarenmagazijn, een kruidenierswinkel en een beneden- en bovenwoning gevestigd. De ingang van de winkels was in de hoek verwerkt. In de Van Beresteijnstraat bevond (en bevindt) zich de toegangsdeur naar de woning. Uiterst rechts in de gevel aan het Beneden Oosterdiep bevond zich ook een deur, vermoedelijk de toegang tot de bovenwoning.
Van het pand zijn meerdere schetsen bewaard, in verschillende stadia. Een aantal staat afgebeeld en worden beschreven in de biografie van Corien Ligtenberg.Samen met zijn woning met kantoor in de Groninger W.A. Scholtenstraat is dit Van Linges meest uitgesproken Amsterdamse School-ontwerp. Een verslaggever van de Noord-Ooster mocht in oktobe 1922 een kijkje nemen in het pand "in den Berlage-stijl" en werd getroffen "door den grooten zorg waarmede deze jonge architect alles in denzelfden stijl heeft weten te houden."
In het pand waren oorspronkelijk een sigarenmagazijn, een kruidenierswinkel en een beneden- en bovenwoning gevestigd. De ingang van de winkels was in de hoek verwerkt. In de Van Beresteijnstraat bevond (en bevindt) zich de toegangsdeur naar de woning. Uiterst rechts in de gevel aan het Beneden Oosterdiep bevond zich ook een deur, vermoedelijk de toegang tot de bovenwoning.
Van het pand zijn meerdere schetsen bewaard, in verschillende stadia. Een aantal staat afgebeeld en worden beschreven in de biografie van Corien Ligtenberg.Samen met zijn woning met kantoor in de Groninger W.A. Scholtenstraat is dit Van Linges meest uitgesproken Amsterdamse School-ontwerp. Een verslaggever van de Noord-Ooster mocht in oktobe 1922 een kijkje nemen in het pand "in den Berlage-stijl" en werd getroffen "door den grooten zorg waarmede deze jonge architect alles in denzelfden stijl heeft weten te houden."
BeschrijvingHet pand ligt op de hoek van de Van Beresteijnstraat en het Beneden Oosterdiep. Ten tijde van de bouw was dit deel van het Oosterdiep nog water. Tegenwoordig ligt er een rotonde voor de deur en razen de auto's langs.
Er zijn veel Amsterdamse School-elementen te zien in opbouw en dakranden, forse stroken verticaal metselwerk en laddervensters. Corien Ligtenberg schrijft: "Het pand heeft een plat dak en is opgetrokken in rode Groninger baksteen. Het vertoont een zeer ingetogen decoratie in de verschillende metselverbanden, de schulpranden langs het platte dak, de subtiele hoekversieringen en de hoekoplossing boven de ingang van de sigarenwinkel." Twee verticale ornamenten lopen vanaf de verdiepingsvloer tot boven de dakrand door. Boven de winkelruiten bevond zich oorspronkelijk een reeks kleine bovenlichten, die inmiddels op twee openingen boven de voordeur in de Van Beresteijnstraat na, zijn dichtgemetseld."
Er zijn veel Amsterdamse School-elementen te zien in opbouw en dakranden, forse stroken verticaal metselwerk en laddervensters. Corien Ligtenberg schrijft: "Het pand heeft een plat dak en is opgetrokken in rode Groninger baksteen. Het vertoont een zeer ingetogen decoratie in de verschillende metselverbanden, de schulpranden langs het platte dak, de subtiele hoekversieringen en de hoekoplossing boven de ingang van de sigarenwinkel." Twee verticale ornamenten lopen vanaf de verdiepingsvloer tot boven de dakrand door. Boven de winkelruiten bevond zich oorspronkelijk een reeks kleine bovenlichten, die inmiddels op twee openingen boven de voordeur in de Van Beresteijnstraat na, zijn dichtgemetseld."
Recente ontwikkelingenHet pand heeft geen winkelfuncties meer. Het is door de verbouwing tot woonhuis in de loop der tijd behoorlijk vereenvoudigd en zelfs verarmd. Zo zijn de karakteristieke gemetselde bovenlichten op twee na dichtgemetseld, de winkeldeur in de hoek is vervangen door een raam, de deur aan het Oosterdiep is dichtgemetseld en deels vervangen door een raamkozijn. De kozijnen op de begane grond zijn geen van alle meer oorspronkelijk, maar op de verdieping zijn nog wel laddervensters aanwezig.
Bronnen
Corien Ligtenberg, Evert van Linge Architect (Groningen, 1993).
Karel Geijzendorffer, "De Amsterdamse School in Veendam", In: Veenkoloniale Volksalmanak nr. 25 (2013). Uitgave Veenkoloniaal Museum.
Norma van der Horst en Eric Bos Pronkjuwelen van baksteen. Amsterdamse School in Groningen (boekwerk & partners, Groningen, 2017).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandElke keer als ik hier langs kom verbaas ik mij over de staat van het pand. Dit verdient beter!
Gerelateerde objecten